حسابداری انبار

هدف حسابداری انبار چیست و چرا اهمیت دارد؟

موجودی انبار دارایی تجاری هر سازمان محسوب می‌شود و ارزیابی آن برای کسب و کارها در اندازه‌‌های مختلف بسیار مهم است. موجودی انبار از مواردیست که مستقیما با سود مالیات شرکت‌ها در ارتباط است و می‌تواند در آن‌ها تأثیر بگذارد. مدیران سازمان‌های تجاری با استفاده از اطلاعات موجودی انبار در مورد کنترل هزینه‌های نگهداری موجودی، سفارش، تامین کالا در زمان مناسب و جلوگیری از کمبود مواد اولیه تصمیم می‌گیرند و این‌جاست که بیش از هر زمان دیگری اهمیت حسابداری انبار مشخص می‌شود.
حسابداری انبار در موارد زیر تعریف می‌شود:

دریافت و نگه‌داری و توزیع صحیح و سریع مواد، کالا و وسایل مورد نظر
جلوگیری از ضرر و زیان گسترده واحد‌های اقتصادی با کنترل دقیق موجودی انبار و جلوگیری از ازدیاد بیش از حد موجودی
کنترل تعداد موجودی انبار و جلوگیری از صرف هزینه بیش از حد و هدر رفت سرمایه در گردش
کاهش و تسهیل عملیات‌های حسابداری در پی صدور قبض انبار و تسهیل پرداخت مبلغ کالا به فروشنده
محاسبه مبلغ موجودی‌های در انبار به قیمت تمام شده انجام می‌شود و در صورت خسارت ناشی از حوادث، محاسبه خسارات با این قیمت‌ها انجام می‌شود.
با صدور قبض انبار ( رسید جنس به انبار)، سبب تسهیل پرداخت مبلغ کالا به فروشنده و عملیات حسابداری می‌شود.
چون میزان موجودی انبار معمولا به قیمت تمام شده در نظر گرفته می‌شود، در صورت وقوع سرقت، آتش سوزی و …، خسارت ناشی از آن و میزان ضایعات به راحتی تعیین و محاسبه می‌شود.

اصول حسابداری انبار

بررسی اسناد قابل بررسی :
اولین و مهم‌ترین کاری که باید در زمینه حسابداری انبار انجام شود، شناسایی و بررسی اسناد است. اسناد مرتبط با انبار به چهار دسته کلی تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

اسناد خرید در حسابداری انبار
اسناد انتقالی بین انبار
بهای تمام شده سند تولید شده
بهای تمام شده کالای صادره
حسابداری انبار باید برای هر کالا هنگام خروج از انبار یک قیمت نهایی تعیین کنند. قیمت خروجی از انبار بر اساس چندین روش قیمت‌گذاری مشخص می‌شود؛ که دو روش کلی زیر را شامل می‌شود…

سیستم ارزیابی ادواری موجودی‌ها (Periodic Inventory System )
در اغلب واحد‌های تجاری و واحدهای تولیدی، سیستم ادواری موجودی‌ها متداول است. در این سیستم هم بهای تمام شده کالای فروش رفته و هم موجودی‌های پایان دوره مالی به هنگام تهیه صورت‌های مالی محاسبه می‌شود.
در این روش موجودیهای آخر دوره شمارش شده و ارزش آن بر مبنای یکی از روش‌های پذیرفته شده گردش بهای تمام شده تعیین می‎‌شود و حسابدارها با کسر کردن ارزش آن از بهای تمام شده کالای آماده برای فروش، بهای تمام شده کالای فروش رفته دوره را محاسبه می‌نمایند.
ارزش کل کالاهای موجود طی دوره= ارزش موجودی درابتدای دوره + ارزش کل ورودی طی دوره
بهای تمام شده کالای خروجی= ارزش کل کالای موجودی دوره( از رابطه قبل) _ ارزش موجودی پایان دوره

روش ارزیابی دائمی موجودی
در صورت استفاده از این سیستم سابقه‌ای مستمر و لحظه به لحظه از تغییرات موجودی کالا بدست می‌آید.
گرچه در سیستم دائمی نیاز به شمارش موجودی کالای پایان دوره نیست، با این وجود به منظور تأیید مانده موجودی کالا باید حداقل یک مرتبه در سال شمارش شوند؛ در این سیستم، کلیه مبادلات مربوط به ورود و خروج در حساب موجودیها ثبت می‌شود. در صورتی که بهای تمام شده با گذشت زمان تغییر کند، بر مبنای یکی از روشهای ارزیابی پذیرفته شده در حسابداری انبار، گردش بهای تمام شده انتخاب و برای ارزشیابی به کار برده می‌شود
روش‌های مختلف ارزیابی ادواری موجودیها به چند دسته کلی تقسیم می‌شوند که سه مورد از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

روش اولین صادره از اولین وارده یا FIFO
روش اولین صادره از آخرین وارده یا LIFO
روش میانگین موزون (Weighed average )

آموزش حسابداری انبار و اموال

انبار چیست ؟ به محل نگهداری کالا یا مواد اولیه جهت فروش یا تولید انبار گفته می شود.
انواع انبار:
معمولا انبارها به ۴ دسته تقسیم می شوند :
۱- انبار مواد اولیه : در این انبار موادی که برای تولید کالا لازم است نگهداری می شود.
۲- انبار کالای در جریان ساخت : در این انبار کالاهای نیم ساخته که هنوز بایستی در فرایند تولید قرار گیرند نگهداری می شوند.
مثلاً برای تولید کالایی مثل تلویزیون خطوط تولید مجزایی وجود دارند که در هر خط تولید بخشی از فرایند تولید اتفاق می افتد . مثلا تولید مانیتور در خط ۱، تولید برد الکترونیکی در خط ۲ ، تولید قاب در خط ۳ و… که هر خط تولیدی پس از آنکه کالای خود را تولید کرد به انبار کالای نیم ساخته ارسال می شود تا در زمان مقتضی به خط تولید بعدی منتقل می شود.
۳- انبار کالای ساخته شده ( کالای آماده ) : در این انبار کالای آماده برای فروش نگهداری می شود.
۳- انبار ضایعات : در این انبار ضایعات تولید شرکت جهت بازیافت یا فروش نگهداری می شود.
انبار دار کیست و چه وظیفه ای دارد؟
انبار دار معمولاً وظیفه ی دریافت و تحویل کالا و همچنین نگهداری حساب موجودی کالا را به عهده دارد یعنی وقتی که کالا وارد انبار می شود توسط انباردار کنترل و طبق فاکتور دریافت می شود و همچنین انباردار با دریافت حواله خروج از طرف واحد فروش نسبت به تحویل کالا اقدام نموده و موظف به نگهداری حساب کالاها طبق کاردکس می باشد.
رسید انبار :
زمانی که کالا به انبار می رسد انباردار اقدام به صدور رسید انبار می نماید که این رسید می تواند در ۳ نسخه صادر شود یک نسخه نزد تحویل دهنده ، یک نسخه به واحد حسابداری ، یک نسخه در بایگانی انبار باشد.
حواله انبار:
زمانی که کالا توسط شرکت به فروش می رسد معمولا از طرف دایره فروش حواله خروج صادر می شود که این حواله میتواند در ۳ نسخه : یک فقره نزد حسابداری ، یک فقره واحد فروش و یک فقره جهت ارائه به انبار صادر گردد و خریدار با ارائه حواله مربوطه به انباردار کالای مربوطه را دریافت می نماید.
کاردکس کالا :
برای نگهداری حساب هر کالا کارتی وجود دارد که به آن کاردکس کالا می گویند. در واقع همانطور که هر حساب کل صفحه ای را به خود اختصاص می دهد هر کالا هم صفحه ای را برای نشان دادن گردش کالا نشان می دهد. در دفتر کل ورودی و خروجی یک حساب نشان داده می شود که ما به التفاوت این دو نشان دهنده مانده آن حساب می باشد ، در کاردکس کالا نیز ورود و خروج کالای مربوطه نشان داده می شود و ما به التفاوت آن ، مانده آن کالا را نشان می دهد.